Nói đến sữa bột hay sữa công thức dưới dạng bột có thể bạn đã biết. Nhưng nếu đã thực sự hiểu rõ về nó: chủng loại, thành phần, công dụng, những lưu ý … nhất là khi chọn dùng cho các bé. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Sữa bột là gì?
Sữa bột hay còn được gọi là sữa công thức, là 1 trong những sản phẩm sản xuất từ sữa ở dạng bột khô . Cách thực hiện đó là làm bốc hơi sữa sau đó để khô, tán, nghiền thành dạng bột. Mục đích sản xuất nhằm phục vụ cho việc: bảo quản, tích trữ, sử dụng (sẽ tiện lợi cho tích trữ, vận chuyển và có thời hạn để bảo quản lâu hơn sữa nước…).
Sữa bột cho bé được sản xuất đặc biệt chỉ dành cho trẻ (nhất là các trẻ sơ sinh và trẻ dưới 12 tháng tuổi) , có thành phần mô phỏng các công thức hóa học của sữa mẹ và nó dùng thay thế hoàn toàn hoặc 1 phần sữa mẹ.
Sữa bột có mấy loại?
Nói về sữa công thức có thể phân biệt thành 03 loại cơ bản là sữa bột (được pha cùng nước), sữa nước đặc (được pha loãng cùng nước) và sữa nước lỏng (dùng ngay). Ngoài ra còn có sữa công thức hữu cơ (được lấy từ con bò không dùng bất kỳ kháng sinh nào) . Trong đó, sữa bột là loại phổ biến nhất.
- Sữa bột gốc từ sữa bò: Loại sữa này hầu hết các bé đều dùng tốt nhưng có 01 số có khả năng dị ứng với protein sữa bò.
- Bột sữa gốc đậu nành: Có thể dùng cho những bé sơ sinh hoặc bé không dung nạp lactose hay dị ứng sữa bò.
- Sữa bột ít gây dị ứng: Cho bé dễ bị dị ứng với protein sữa, dị ứng sữa đậu nành. Đây là sữa bột chứa các đạm thủy phân (đánh dấu trên bao bì là “H.A”) , trong đó protein đã được bẻ nhỏ để bé dễ tiêu hóa và giảm những khả năng đe dọa sức đề kháng của bé. Sữa thủy phân cũng thường được dùng cho các bé lồng ruột hoặc trào ngược dạ dày.
- Sữa bột với công thức đặc biệt: Cho trẻ nhẹ cân và suy dinh dưỡng.
Thành phần, quy định thành phần của sữa bột
Các nhà sản xuất phải tuân thủ nghiêm ngặt thường có rất nhiều quy định khắt khe về các thành phần và quy cách thương mại có trong sữa bột hay sữa công thức vì nó ảnh hưởng một cách trực tiếp tới sức khỏe của các bé.
Theo Viện Nhi Khoa Mỹ (AAP); sữa công thức phải có đủ thành phần dinh dưỡng: Chất đạm, béo, acid linoleic, vitamin (A, C , D, E, K , B1, B2, B6, B12), niacin, acid pantothenic, acid folic, canxi, các khoáng chất (magie, sắt, mangan, đồng, kẽm), photpho, iot, sodium chloride, chất bột đường, potassium chloride, nucleotide.
Trong đó đơn cử bởi một số yếu tố quy định:
- Đạm phải trong giới hạn được cho phép và nguồn gốc đạm (đậu nành, sữa bò, gạo…).
- Năng lượng, chất béo phải trong giới hạn cho phép.
- Số loại lẫn số lượng vitamin, chất khoáng và thành phần được cho là có hoạt tính sinh học như dầu cá, men vi sinh…
- Nồng độ nhôm tối đa.
- Hàm lượng bột đường.
- Tỷ lệ chất béo cần thiết (LA & ALA).
- Tỷ lệ Omega 6/Omega 3, DHA & EPA.
- Hàm lượng amino acid.
- Các chất phụ gia, bảo quản…
Sữa bột có dùng để thay thế được cho sữa mẹ không và có tốt như sữa mẹ không?
Mặc dù sữa bột chủ yếu có nguồn gốc từ sữa bò, nhưng sữa bò tươi không được phép dùng cho các bé dưới 12 tháng tuổi vì ruột của bé trong giai đoạn này vẫn chưa đủ chức năng để tiêu hóa nó. Hàm lượng casein cao, đạm whey thấp trong sữa bò sẽ khiến cho bé bị tiêu chảy, xuất huyết đường ruột và bị suy dinh dưỡng.
Sữa bột là loại sữa duy nhất được cộng đồng của y khoa cho phép thay thế được sữa mẹ dưới góc độ dinh dưỡng. Tuy nhiên, loại sữa này không cung cấp đủ lượng kháng thể dồi dào và có lợi cho bé như sữa mẹ.
Khi nào nên cho bé dùng sữa bột?
- Mẹ thiếu sữa do cơ địa hay bệnh tật.
- Mẹ mắc bệnh (HIV, lao) hoặc mắc bệnh truyền nhiễm.
- Mẹ sử dụng thuốc hay chất gây nghiện quá mức an toàn.
- Bé không bú được vì dị tật bẩm sinh.
- Bé suy dinh dưỡng như thiếu sắt, vitamin D, thiếu hụt dinh dưỡng khi chuyển sang ăn dặm.
- Bé dị ứng với thức ăn mà mẹ ăn…
Một vài lưu ý khi
Bé có thể thích hợp hoặc không với loại sữa đã chọn
Thường ba mẹ sẽ phải thử qua một vài nhãn hiệu hay loại sữa bột trước khi chọn được 01 loại thích hợp nhất với bé, giúp cho bé tiêu hóa và tăng trưởng tốt.
Cách pha chế
Phải đảm bảo tỷ lệ nước và sữa đúng quy định hướng dẫn của nhà sản xuất, nếu không sẽ không thể đảm bảo về mặt dinh dưỡng và hệ tiêu hóa của bé khi dùng sữa.
Khả năng bé dị ứng sữa
Có thể xảy ra 2 trường hợp khi xuất hiện một số dấu hiệu bất thường khi bé dùng sữa: Dị ứng sữa, không dung nạp sữa. 2 tình trạng này hoàn toàn khác nhau nhưng bình thường thì khó xác định.
Sẽ cần kiểm tra y tế với bất kỳ các dấu hiệu nào bất thường khi bé dùng sữa để xác định được nguyên nhân và cách chọn dùng.
Sữa bột là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho trẻ nhỏ, nhất là trẻ sơ sinh tới dưới 01 tuổi. Vì vậy quan tâm và hiểu về nó cũng như các tác dụng hay hiệu quả sẽ giúp cho ba mẹ có cách lựa chọn, sử dụng tốt, an toàn nhất cho bé.
- Nguồn: dinhduongdoisong -
