Giáo dục STEM là gì? Hiểu đúng về phương pháp dạy học hiện đại

Trong thời đại hiện đại, khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, khái niệm STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học) trở thành một trong những từ ngữ được đề cập nhiều nhất. Đặc biệt, tại Việt Nam, STEM không chỉ là một trào lưu mà còn là sự chuyển động mạnh mẽ trong lĩnh vực giáo dục. Các trường học và tổ chức giáo dục trên khắp cả nước đều đang hướng dẫn học sinh theo phương pháp STEM, nhằm nâng cao khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề cho thế hệ tương lai. Vậy giáo dục STEM là gì? Mời quý bạn đọc tìm hiểu qua bài viết của trường Trương Vĩnh Ký nhé!

1. Khái niệm STEM là gì? Giáo dục STEM là gì?

Theo Wikipedia, thuật ngữ STEM là cụm viết tắt trong tiếng Anh của các từ:

• Science: Khoa học
• Engineering: Kỹ thuật
• Technology: Công nghệ
• Mathematics: Toán học

Thuật ngữ STEM này trở nên phổ biến sau cuộc họp giáo dục khoa học của Quỹ Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (NSF) năm 1990 do giám đốc Rita Colwell chủ trì. Ban đầu chỉ xuất hiện trong văn bản chính sách visa Mỹ từ những năm 2000, nay STEM đã trở thành nguồn động viên quan trọng cho sự phát triển nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục.

Việc áp dụng phương pháp giáo dục STEM - STEM Education không chỉ là việc học các khái niệm học thuật mà còn là sự kết hợp linh hoạt với thực tế. Học sinh không chỉ thu thập kiến thức, mà còn áp dụng nó trong các tình huống thực tế. STEM tạo cơ hội để học sinh kết nối kiến thức với cộng đồng, nơi làm việc, và tổ chức quốc tế. Bằng cách này, các em học sinh sẽ phát triển kỹ năng cần thiết cho tương lai, từ làm việc nhóm, cộng tác đến giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo.

2. Tầm quan trọng của phương pháp giáo dục STEM

Cụ thể việc ứng dụng STEM vào giảng dạy sẽ đem lại những lợi ích to lớn như:

2.1. Thúc đẩy sự sáng tạo và khéo léo

Kết hợp với STEM, khả năng tưởng tượng và sự tỉ mỉ phát triển hơn, giúp mở ra những ý tưởng sáng tạo. Điều này làm cho STEM trở thành bước đệm quan trọng cho các xu hướng mới phát triển công nghệ.

2.2. Khuyến khích việc “thử nghiệm không sợ sai”

Sự mạo hiểm và dám thử nghiệm cái mới đóng vai trò quan trọng trong sự tiến bộ của công nghệ. Nếu thiếu tinh thần này, nhiều đổi mới công nghệ trong thập kỷ qua không thể xuất hiện. Các ý tưởng tiên tiến thường đến từ những người có lòng mạo hiểm và tin tưởng vào khả năng thực hiện của các ý tưởng đó. STEM khuyến khích tư duy này, tạo cơ hội cho học sinh thử nghiệm, chấp nhận rủi ro trong quá trình học tập, thúc đẩy tinh thần sáng tạo và phát triển kỹ năng quan trọng.

2.3. Thúc đẩy tinh thần đồng đội

Giáo dục STEM linh hoạt và phù hợp với mọi cấp độ học sinh, tạo cơ hội cho sự phát triển cộng tác và kỹ năng tương tác. Học sinh ở các cấp độ khác nhau có thể hợp tác trong nhóm để giải quyết vấn đề, thu thập dữ liệu, viết báo cáo và thuyết trình. Qua quá trình này, STEM không chỉ giúp học sinh nắm bắt kiến thức mà còn khuyến khích tinh thần làm việc nhóm và phát triển trong môi trường đa dạng.

2.4. Khuyến khích ứng dụng kiến thức

Trong giáo dục STEM, học sinh được trang bị các kỹ năng có ứng dụng thực tế, khuyến khích học sinh tích cực học hỏi. Việc áp dụng ngay lập tức những kỹ năng đã được học sẽ giúp học sinh thấy rõ ảnh hưởng tích cực đối với bản thân và gia đình. Khả năng sử dụng kiến thức mới là nguồn động viên quan trọng khi họ chuyển từ môi trường học tập sang thị trường lao động.

2.5. Ứng dụng công nghệ mới

Giáo dục STEM giúp trẻ hiểu về sức mạnh của công nghệ và sự đổi mới. Nhờ đó, học sinh có thể học nhanh và thích ứng tốt với các công nghệ mới một cách tự tin. Nâng cao khả năng này sẽ giúp họ tỏa sáng trong môi trường toàn cầu, khi thế giới ngày càng trở thành trung tâm công nghệ. Điều này mở ra cơ hội và lợi thế trong sự phát triển cá nhân và sự nghiệp.

3. Tổng hợp 3 mức độ áp dụng STEM trong môi trường giáo dục

3.1. Dạy học các môn học theo phương pháp STEM

STEM trong hệ thống giáo dục chủ yếu triển khai ngay trong quá trình dạy học các môn STEM, tối ưu hóa thời gian học tập. Bài giảng, hoạt động, và chủ đề STEM được tích hợp chặt chẽ vào nội dung của từng môn học. Hình thức giáo dục này tối ưu hóa hiệu suất học tập mà không làm phát sinh thêm thời gian học.

3.2. Tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong chương trình STEM

Trong các hoạt động trải nghiệm STEM, học sinh khám phá ứng dụng thực tế của khoa học và kỹ thuật, nâng cao hiểu biết về ý nghĩa của phương pháp này trong cuộc sống hàng ngày. Việc này kích thích sự hứng thú học các môn STEM và tăng cường sự quan tâm xã hội đối với giáo dục. Sự hợp tác giữa trường trung học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học, và doanh nghiệp là chìa khóa để thành công trong tổ chức các hoạt động trải nghiệm STEM.

3.3. Tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học - kỹ thuật

Giáo dục STEM có thể thúc đẩy thông qua hoạt động nghiên cứu và tổ chức cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật. Từ đó, hướng đến mục tiêu giúp học sinh có năng lực và sự quan tâm với sự tìm kiếm, khám phá khoa học và giải quyết vấn đề thực tiễn. Ngoài ra, một số trường học có tổ chức câu lạc bộ STEM đảm bảo sự phát triển hoạt động sáng tạo và dự án nghiên cứu, giúp học sinh thấy rõ sự phù hợp về năng lực và sở thích với ngành nghề STEM thông qua cuộc thi khoa học kỹ thuật.

Tóm lại, giáo dục STEM không chỉ mở ra cánh cửa cho sự học hỏi mà còn khuyến khích sự sáng tạo và định hình tương lai. Từ đó, có thể xây dựng những thế hệ học sinh có khả năng thích ứng với thách thức toàn cầu. Cảm ơn quý bạn đọc đã đọc hết nội dung bài viết trên trang website https://tvk.edu.vn/