Thận lợn hay còn gọi là cật lợn, bầu dục lợn được rất nhiều người ưa thích. Thậm chí, nhiều người còn so sánh cật lợn còn tốt, bổ hơn cả thịt lợn. Ngoài ra, không ít người có quan niệm rằng, ăn gì bổ nấy nên họ thường tìm mua cật lợn để ăn nhằm giúp bổ thận. Đặc biệt, nhiều nam giới còn rỉ tai nhau về việc ăn cật lợn không chỉ giúp bổ thận mà còn tráng dương, tăng cường bản lĩnh đàn ông.
PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết mỗi loại thực phẩm đều có những lợi ích nhất định cho sức khỏe nếu dùng khoa học và điều độ. Vì thế, rất khó để so sánh bộ phận này tốt hơn bộ phận kia, hay thực phẩm này tốt hơn thực phẩm khác.
Khó so sánh cật lợn có bổ dưỡng hơn thịt lợn không nhưng loại nào cũng cần sử dụng vừa phải, đúng cách.
So sánh giá trị dinh dưỡng của bầu dục với thịt nạc, các chỉ số dinh dưỡng (theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho thấy bầu dục lợn có chỉ số cholesterol rất cao với 375mg, hàm lượng vitamin A và sắt trong bầu dục lợn cũng cao hơn thịt nạc. Tuy nhiên, các chỉ số như mỡ, protein của thịt nạc lại cao hơn so với bầu dục.
Riêng đối với quan niệm ăn gì bổ nấy, PGS Lâm cho rằng đây là một sai lầm nghiêm trọng. Lấy ví dụ trực tiếp là việc ăn cật lợn. Hiện nhiều người mắc bệnh thận nghĩ ăn nhiều cật lợn sẽ tốt cho thận. Tuy nhiên, cách ăn này có thể gây hại thêm.
PGS Lâm từng tiếp nhận một trường hợp mắc bệnh thận đến khám vì có chỉ số cholesterol rất cao, dù đang điều trị trong viện và ăn theo chế độ bệnh viện chỉ định. Được hỏi kỹ việc sử dụng thực phẩm hàng ngày, bệnh nhân mới chia sẻ mỗi ngày đều ăn thêm một bát cháo bầu dục lợn vì có người mách mắc bệnh thận ăn bầu dục sẽ tốt, giúp dưỡng thận…
Việc người mắc bệnh thận nên ăn thận lợn là quan niệm sai lầm. (Ảnh minh họa)
Từ trường hợp trên, PGS Lâm một lần nữa khẳng định, quan niệm ăn thận bổ thận hoàn toàn không đúng, nhất là những người bị suy thận cần ăn giảm chất đạm. Đặc biệt, bệnh thận hư nhiễm mỡ thường bị rối loạn chuyển hóa lipid, lượng cholesterol trong máu tăng cao mà lại ăn nhiều bầu dục thì càng dễ khiến bệnh nặng thêm. Bởi trong các bộ phận của lợn, lượng cholesterol trong bầu dục rất cao (375mg), chỉ đứng sau óc lợn (2.500mg).
Thạc sĩ, lương y đa khoa Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Văn Giang, Hưng Yên) cho biết quan điểm ăn bầu dục lợn để bổ thận đang được nhiều người hiểu chưa đúng và tùy tiện áp dụng. Theo ông Trung, trong bảng thực đơn dinh dưỡng cho người mắc các bệnh liên quan đến thận (theo cuốn Hướng dẫn điều trị dinh dưỡng lâm sàng - NXB Y học 2015) không hề có món ăn, bữa ăn nào được chế biến từ thận (cật) lợn.
Thực đơn cho người mắc một số bệnh thận. Nguồn: Hướng dẫn điều trị dinh dưỡng lâm sàng - NXB Y học 2015.
Trong đông y, quan niệm ăn tạng bổ tạng là dựa trên nguyên lý "đồng tương cầu" tức ăn gì bổ nấy. Có nghĩa là để hấp thu các chất dinh dưỡng từ các bộ phận của con vật rồi chuyển hóa cho mình. Ví dụ như trong đông y, ăn cật lợn cũng có những tác dụng nhất định với thận, nhưng chỉ với người sức khỏe bình thường, ăn điều độ và khoa học.
Còn với những người bị bệnh ở bộ phận gì, ăn chính cái đó là sai, như vậy không những không có tác dụng mà còn nguy hiểm, thậm chí bệnh còn nặng thêm. “Tất cả các thực phẩm đều có tính hai mặt, nếu sử dụng khoa học thì sẽ giúp bồi bổ sức khỏe. Còn không sẽ gây ra tác dụng ngược. Đặc biệt, với những người có sẵn các bệnh lý trong cơ thể thì tuyệt đối không tùy tiện sử dụng, mà cần thực hiện theo khuyến cáo của người có chuyên môn”, lương y Trung cho hay.