Mạng xã hội TikTok tràn ngập những người khẳng định rằng thêm một thìa nhỏ baking soda vào một cốc nước - còn được gọi là "nạp soda" - có thể làm giảm trào ngược axit, cải thiện sức bền, ngăn ngừa bệnh thận và thậm chí giúp người dùng giảm cân.
Nhưng phương pháp "nạp soda" này liệu có hiệu quả và quan trọng hơn là có an toàn không?
Baking soda, còn được gọi là natri bicarbonate, là một hợp chất hóa học kiềm bao gồm natri, hydro, carbon và oxy. Baking soda cũng được sử dụng như một sản phẩm làm sạch, chất khử mùi và thành phần kháng axit trong các công thức nấu ăn từ bánh mỳ đến rượu vang Mountain Dew.
Trong khi người dùng TikTok “tung hô” loại soda này, thì các chuyên gia cảnh báo rằng liều lượng cao có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe.
Đầu tiên, baking soda chứa nhiều natri. Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, lượng natri hàng ngày khuyến nghị không nên vượt quá 2.300mg, trong khi một thìa càphê baking soda chứa tới 1.200mg natri.
Về tính axit và tính kiềm, bất kỳ thứ gì có độ pH từ 7-8 đều là trung tính, những thứ có độ pH thấp hơn là có tính axit và bất kỳ thứ gì cao hơn đều được coi là kiềm hoặc bazơ.
Baking soda có độ pH kiềm khoảng 8,3, trong khi đó, độ pH của cơ thể ở mức 7,45. Tiêu thụ quá nhiều baking soda có thể gây ra tình trạng kiềm chuyển hóa, dẫn đến nguy cơ tổn thương tim, làm giảm lưu lượng máu đến não cũng như giảm lưu lượng oxy đến các mô trong cơ thể.
Uống soda giúp tăng cường thể lực?
Được gọi là "nạp soda," nhiều người theo chế độ này khẳng định chỉ cần một thìa baking soda là họ có đủ năng lượng để tập luyện, và khoa học chứng minh rằng họ có thể đã đúng.
Theo đánh giá nghiên cứu năm 2021 của Hiệp hội Dinh dưỡng Thể thao Quốc tế, việc sử dụng baking soda trước khi tập luyện đã cải thiện hiệu suất trong các hoạt động cường độ cao trong tối đa 12 phút.
Một nghiên cứu riêng biệt cũng phát hiện ra rằng những người sử dụng baking soda trước khi tập đổ mồ hôi có thể thực hiện nhiều lần lặp lại mà ít mệt mỏi hơn.
Tiến sỹ Chris Mohr, Cố vấn Dinh dưỡng và Thể dục tại Fortune Recommends Health (Mỹ) cho biết: “Baking soda có thể hỗ trợ các vận động viên bằng cách giảm sự tích tụ axit trong quá trình tập luyện cường độ cao, giúp cải thiện hiệu suất."
Tuy nhiên, Mohr cũng lưu ý: "Hiệu quả của baking soda với từng người sẽ khác nhau. Lạm dụng baking soda thực sự có thể gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng. Vì vậy, bạn cần phải tham khảo ý kiến của chuyên gia sức khỏe trước khi cân nhắc sử dụng.”
Baking soda chữa đau bụng?
Baking soda là thành phần hoạt tính trong nhiều loại thuốc kháng axit và được biết đến với tác dụng giúp giảm chứng khó tiêu.
Một đánh giá năm 2022 của Trusted Source phát hiện ra rằng baking soda có thể giúp làm giảm chứng ợ nóng bằng cách giảm nồng độ axit dạ dày. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết giải pháp nhanh chóng này không nên được sử dụng thường xuyên .
Tiến sỹ Christie Youssef, cũng là một bác sỹ gia đình tại Mỹ, cho biết nếu uống quá nhiều baking soda, dạ dày của bạn sẽ bị quá kiềm dẫn đến cảm giác khó chịu, bạn cảm thấy buồn nôn, nôn mửa và trong một số trường hợp còn bị tiêu chảy.
Baking soda giúp giảm cân?
Trong khi nhiều người dùng mạng xã hội ca ngợi lợi ích của baking soda trong việc hỗ trợ giảm cân, các chuyên gia cho rằng không có bằng chứng nào chứng minh cho tuyên bố này.
Cảm giác khó chịu ở bụng như đã nói trên, một tác nhân ức chế sự thèm ăn, được coi là mối liên hệ duy nhất có thể có giữa baking soda với việc giảm cân. Điều này khiến việc uống soda trở thành phương pháp giảm cân nguy hiểm, đau đớn và không bền vững.
Baking soda và bệnh thận
Trong số nhiều chức năng của thận, thì có một chức năng là duy trì độ pH của cơ thể. Một nghiên cứu năm 2021 đã tìm thấy bằng chứng cho thấy baking soda có thể làm chậm quá trình tiến triển của bệnh thận mãn tính.
Tiến sỹ Paul O'Connor, Giáo sư Sinh lý học tại Đại học Y khoa Georgia thuộc Đại học Augusta ở Georgianói cho biết: “Ở những người mắc bệnh thận mãn tính, các cơ quan không hoạt động đủ tốt để loại bỏ đủ axit mỗi ngày, dẫn đến máu có tính axit nhiều hơn. Về mặt lâm sàng, những gì chúng tôi đã làm là bổ sung bicarbonate cho những người này để về cơ bản bù đắp lượng axit và giúp thận ít axit hơn để loại bỏ. Quá dư thừa axit có thể gây mất xương và khoáng chất, teo cơ và một số vấn đề khác.”
Một nghiên cứu được công bố vào ngày 5/8 trên Tạp chí Y học Mỹ cho thấy liều bổ sung bicarbonate hàng ngày có liên quan đến việc làm chậm quá trình tiến triển của bệnh thận trong 5 năm.
Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy baking soda có thể ngăn ngừa bệnh thận.
Các chuyên gia nhấn mạnh người dùng cần hết sức thận trọng trước các xu hướng sức khỏe lan truyền trên các phương tiện truyền thông xã hội liên quan đến baking soda cũng như mọi loại thực phẩm hoặc đồ uống chức năng nào để đảm bảo an toàn sức khỏe bản thân. Luôn luôn phải có sự tham vấn của bác sỹ trước khi cân nhắc áp dụng bất kỳ mẹo về sức khỏe nào./.