Vitamin A là một vitamin rất cần thiết với sức khỏe con người. Tuy nhiên, nếu vitamin này được cung cấp với liều lượng lớn có thể dẫn tới ngộ độc. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị ngộ độc vitamin A qua bài viết dưới đây nhé!
1Ngộ độc vitamin A là gì?
Vitamin A là một trong những vi chất thiết yếu của cơ thể, là một chất tan trong dầu bao gồm retinol, retinal, retinyl este.
Ngộ độc vitamin A là tình trạng có quá nhiều vitamin A trong cơ thể. Vitamin A có thể tới từ các nguồn như:
- Gan.
- Cá, dầu cá.
- Sữa.
- Trứng.
- Rau lá xanh.
- Cà chua.
- Ngũ cốc.
Hàng ngày, với mỗi lứa tuổi, nhu cầu vitamin A là khác nhau:
Tuổi Lượng vitamin khuyến nghị 0-6 tháng tuổi 400 mcg 7-12 tháng 500 mcg 1-3 tuổi 300 mcg 4-8 tuổi 400 mcg 9 -13 tuổi 600 mcg 14 tuổi trở lên 900 mcg với nam và 700 mcg với nữ Phụ nữ mang thai 770 mcg Phụ nữ đang cho con bú 1300 mcgKhi dùng quá mức vitamin A liên tục trong vài tháng có thể dẫn tới ngộ độc vitamin A. Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thời gian này có thể ngắn hơn do cơ thể của chúng yêu cầu lượng vitamin A thấp hơn người lớn.[1]
Vitamin A có nhiều trong các loại thực phẩm
2Nguyên nhân gây ngộ độc vitamin A
Vitamin thừa chưa tham gia vào quá trình chuyển hóa của ở thể sẽ tích tụ trong gan theo thời gian. Đa số mọi người bị ngộ độc là do bổ sung thực phẩm liều cao vitamin A hoặc do sử dụng trong thời gian thuốc điều trị mụn trứng cá có chứa vitamin A.
Ngoài ra, tình trạng ngộ độc vitamin A cấp tính thường xảy ra do trẻ em vô tình nuốt nhầm vitamin A liều cao.
Ngộ độc vitamin A có thể là do uống quá nhiều thực phẩm chức năng chứa vitamin A
3Triệu chứng của ngộ độc vitamin A
Triệu chứng cấp tính
Tình trạng ngộ độc vitamin A cấp tính có thể dẫn tới một số triệu chứng như:
- Buồn ngủ.
- Cáu gắt.
- Đau bụng.
- Buồn nôn.
- Nôn mửa.
Ngộ độc vitamin A cấp tính gây nôn mửa
Triệu chứng mạn tính
Tình trạng nồng độ vitamin A cao trong thời gian dài có thể dẫn tới một số triệu chứng như:
- Mờ mắt.
- Đau và viêm xương.
- Chán ăn.
- Chóng mặt.
- Buồn nôn.
- Nhạy cảm với ánh sáng.
- Da khô.
- Ngứa, bong da.
- Loét miệng.
- Vàng da.
- Rụng tóc.
Ngộ độc vitamin A mạn tính có thể dẫn tới chán ăn
Triệu chứng ở trẻ em
Ngoài các triệu chứng đã nêu ở trên, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể xuất hiện thêm một vài triệu chứng như:
- Xương sọ mềm.
- Thóp phồng.
- Tầm nhìn đôi.
- Nhãn cầu lồi.
- Hôn mê.
Trẻ em ngộ độc vitamin A có thể dẫn tới nhìn đôi
4Biến chứng của ngộ độc vitamin A
Tình trạng ngộ độc vitamin A nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn tới các biến chứng như:
- Tổn thương gan.
- Loãng xương.
- Tích tụ nhiều canxi trong cơ thể.
- Tổn thương thận.
Ngộ độc vitamin A có thể dẫn tới tổn thương gan
5Cách chẩn đoán ngộ độc vitamin A
Dựa vào những mô tả ban đầu về triệu chứng, bác sĩ sẽ tiến hành khai thác những dấu hiệu của tình trạng ngộ độc vitamin A cũng như tình trạng sử dụng vitamin A trong chế độ ăn hoặc các thực phẩm chức năng khác.
Trong trường hợp khó xác định, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm vitamin A trong máu để khẳng định chẩn đoán.
Chẩn đoán ngộ độc vitamin A có thể chỉ cần dựa vào lâm sàng
6Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Các triệu chứng của ngộ độc vitamin A thường không đặc trung dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, nếu đang sử dụng nhiều vitamin A và khi xuất hiện những dấu hiệu đã nêu ở trên, người bệnh nên đến các cơ sở chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Khi xuất hiện mờ mắt, người bệnh nên tới cơ sở y tế để được thăm khám
Nơi khám chữa ngộ độc vitamin A
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, khoa Nội, Cấp cứu. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, Bệnh viện Thống Nhất.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Hưng Việt, Phòng khám Đa khoa Mediplus.
7Cách xử trí khi ngộ độc vitamin A
Cách hiệu quả nhất để điều trị tình trạng ngộ độc vitamin A là ngừng thuốc bổ sung vitamin A. Sau vài tuần ngừng thuốc, người bệnh sẽ hồi phục hoàn toàn. Các biến chứng sẽ được điều trị tùy thuộc vào ảnh hưởng của nó với cơ thể.
Ngưng sử dụng vitamin A giúp điều trị ngộ độc
8Biện pháp phòng ngừa ngộ độc vitamin A
Mặc dù. vitamin A là vi chất quan trọng với cơ thể nhưng mọi người cần tính toán đúng lượng vitamin A cần thiết để cung cấp mỗi ngày, tránh tình trạng ngộ độc xuất hiện và gây ảnh hưởng tới sức khỏe.
Mọi người cần tính toán lượng vitamin A mỗi ngày để tránh ngộ độc
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về ngộ độc vitamin A. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu có nhu cầu sử dụng thực phẩm chức năng này nhé!