Công tử Bạc Liêu - Trần Trinh Huy
Trần Trinh Huy (1900 - 1974) hay còn gọi là cậu Ba Huy, là một công tử ăn chơi nổi tiếng ở Sài Gòn và miền Nam những năm 1930 - 1940. Mức độ vung tiền tiêu xài của cậu Ba nổi danh xếp hạng đầu bảng trong số các Công tử Bạc Liêu thời bấy giờ, đến nỗi khi nói đến thành ngữ Công tử Bạc Liêu người ta thường liên tưởng đến Ba Huy.
Công tử Bạc Liêu là con thứ 3 của Hội đồng Trần Trinh Trạch - điền chủ giàu nhất Bạc Liêu. Khi lớn, cậu Ba xin cha cho đi học ở nước ngoài thay vì lên Sài Gòn học trường Tây.
Với tâm lý cha mẹ để cho con bụng chữ còn tốt hơn mấy trăm mẫu đất, cậu Ba được cho sang Pháp du học. Nhưng thay vì học hỏi kiến thức khoa học, cậu chỉ thích học những thú ăn chơi ở phương Tây như lái máy bay, nhảy đầm, tango...
Ngày về nước, cậu Ba đã trực tiếp lái chiếc xe xịn mà ông Hội đồng mới mua về Bạc Liêu. Chiếc xe đi với vận tốc 100km/giờ khiến ai ngồi trên xe cũng run.
Gia đình công tử Bạc Liêu.
Khi cha mẹ gặng hỏi về bằng đại học cậu đã đạt được là bằng kỹ sư hay bằng luật sư, cậu liền cười khoái chí khoe ra các giấy tờ học lái máy bay, học lái xe, nhảy đầm.... Kể về giai thoại tháng ngày du học của ba mình, ông Trần Trinh Đức từng cho hay: “Ba tôi ham làm nông nên khi sang Pháp không đi học ngành chính. Lúc ấy ông chỉ thích đi học lái máy bay, học nhảy, học lái xe cũng như đi du lịch thăm thú cách làm nông của người Pháp”.
Chuyện xưa kể, sau khi được ông Trạch giao quản lý điều sản, cậu Ba mướn ngay một người Pháp tên Henry hỏi quản lý về Bạc Liêu cai quản việc làm ăn của gia đình còn mình tập trung vào các thú vui chơi. Thi thoảng đi thăm các sở điền, cậu Ba mặc veston đi xe hơi. Cậu sắm cả ca nô để lướt sóng trên các sông rạch miền Tây vốn chỉ toàn xuồng chèo tay.
Khi đi thăm ruộng, Ba Huy dùng chiếc Ford Vedette, còn đi chơi có chiếc Peugeot thể thao, loại xe lúc đó cả miền Nam chỉ có hai chiếc, chiếc kia là của vua Bảo Đại. Tương truyền, trên đời này cậu Ba không chịu lép vế hơn bất cứ ai kể cả vua chúa. Bởi vậy vua Bảo Đại có gì là cậu ba có nấy, kể cả máy bay. Cậu thường tự lái máy bay để đi thăm đồng ruộng.
Nhà của Công tử Bạc Liêu.
Một lần tự lái máy bay qua thăm sở điền ở tỉnh Rạch Giá, Ba Huy hứng chí bay ra biển Hà Tiên hóng mát để rồi lạc sang tận nước Xiêm, phải đáp khẩn cấp vì máy bay hết xăng. Cậu bị Nhà nước Xiêm tạm giữ và phạt về tội xâm nhập lãnh thổ trái phép số tiền tương đương 200 ngàn giạ lúa.
Người Bạc Liêu kể rằng, vì say mê nhan sắc và giọng hát của cô ca sĩ trẻ trong nhà hàng, cậu Ba đã chi nửa kg vàng chỉ để mời nữ ca sỹ một ly rượu. Có lần, cậu lên Sài Gòn chơi, đã gọi một chiếc xe kéo để dạo một vòng thành phố. Chiếc xe vừa được kéo đi, cậu nhìn lại thấy còn khoảng hơn 20 chiếc chờ khách. Không do dự, cậu gọi hết các xe đó lại, mỗi xe chở cho cậu một thứ.
Bạch công tử - Lê Công Phước
Lê Công Phước (1901 -1950) cũng là một công tử nổi tiếng có nhiều giai thoại ăn chơi hoang phí. Là con trai thứ 4 của Đốc phủ Lê Công Sủng. Mức giàu có của Đốc phủ đứng vào hàng nhất nhì của khu vực Mỹ Tho - Gò Công lúc bấy giờ.
Năm 1909, đốc phủ Sủng đại diện cho tỉnh Mỹ Tho dự hội chợ ở Pháp. Tại đây đốc phủ đã tìm mọi cách để gửi gắm con trai Lê Công Phước sang Pháp du học.
Trên đất Pháp, thay vì chuyên tâm học tập, Bạch công tử lao vào ăn chơi trụy lạc. Ông Sáu Hiệp - con của ông Nguyễn Hoàng Phi (từng là tài xế cho cậu Phước) kể lại: “Tại Paris hoa lệ, cậu tư nhanh chóng kết thân với giới quý tộc ở Pháp”.
Bạch công tử - Lê Công Phước.
Tỏ ra là một “tay chơi” thời thượng và đẳng cấp, cậu Phước thuê hẳn một phòng đặc biệt tại khách sạn ở trung tâm Paris để ở dài hạn. Mỗi ngày, cậu tư mặc một bộ quần áo khác nhau được may từ loại vải đắt tiền nhất ở Pháp lúc bấy giờ để không phải “đụng hàng”. Phong cách ăn mặc của công tử cũng đậm chất quý tộc với chiếc nón Flécher, tay cầm ba-ton bằng gỗ mun bịt vàng, điếu xì - gà và khoác lên mình chiếc áo choàng bằng da thú vào mùa đông.
Tối đến, Bạch công tử lại cùng những người bạn Việt tại Pháp và giới quý tộc đến nhà hàng Table des Mandarins danh tiếng ăn nhậu, cùng nhau nhảy đầm…
Khi trở về nước, Bạch công tử phải lòng cô đào Phùng Há. Để có thể chiếm trọn trái tim của người đẹp, cậu đã bỏ tiền thành lập gánh hát Huỳnh Kỳ mà Phùng Há làm đào chính, đi lưu diễn khắp miền lục tỉnh.
Ngôi nhà của Bạch Công tử trước khi được trùng tu (Ảnh: Hoàng Phương).
Thời ấy, phương tiện đi lại giữa miền đất khắp bốn bề sông nước chủ yếu là bằng xuồng ghe. Nhưng Bạch công tử đã cho người đóng chiếc ghe bầu loại lớn giống như chiếc du thuyền, di chuyển bằng động cơ nhập từ Pháp về, cao hai tầng, có phòng ngủ riêng của từng người, gian ăn uống, khu câu cá giải trí, nhà vệ sinh.
Tuy vậy, sau những cuộc chơi hoang phí vô độ, gia tài của mẹ cha để lại sớm vơi dần rồi đi đến chỗ khánh kiệt. Khi chưa được 50 tuổi, cậu sớm lìa đời vì ma túy, thi hài được một người quen đem về an táng trên miếng đất vốn là của cậu nhưng đã đổi chủ.
“Đệ nhất công tử” Tây đô - Dương Văn Quản
Theo gia phả của dòng họ Dương còn lưu truyền lại tại huyện Bình Thủy (TP. Cần Thơ), Dương Văn Quản (hay còn gọi là cậu Ba Quản) là trưởng nam của ông Dương Lập Cang và bà Trần Thị Thảo.
Sinh thời, cậu Ba Quản rất đẹp trai, lại có tiếng là giàu có. Cậu được cha để lại cho khối tài sản khổng lồ cùng với ngôi nhà to lớn nhất Cần Thơ lúc bấy giờ. Đất nhà cậu cũng rất rộng, từ H.Trà Nóc (TP.Cần Thơ) cho đến cuối H.Phụng Hiệp (tỉnh Hậu Giang).
Có nhiều tiền, nhà rộng lại sở hữu hàng trăm mẫu đất, công tử Quản thích là bán vài miếng để sắm sửa. Khi đó, ô tô là một món hàng vô cùng xa xỉ, ở miền Tây rất ít người có nhưng công tử Quản cũng mua được một chiếc “xịn”.
Ông Dương Văn Phương - cháu nội của em ruột công tử Tây Đô - Dương Văn Quản xác nhận người trong ảnh đánh dấu mũi tên là công tử Quản. (Ảnh chụp từ gia phả họ Dương)
Trong những cuộc vui chơi, thách thức lẫn nhau của giới nhà giàu Tây Đô, không một ai vượt qua được vị thiếu gia họ Dương. Bà Nguyễn Thị Hồng Hoa, cháu đời thứ 3 của công tử Quản từng kể, công tử Tây Đô và Công tử Bạc Liêu từng thỏa thuận sẽ đánh bài, mỗi ván cược hàng trăm đồng bạc, nếu ai hết tiền trước thì sẽ thua và phải cúi đầu nhường đường cho kẻ thắng.
Ngôi nhà của cha mẹ công tử Quản xây dựng và cậu cũng đã từng cư ngụ ở đó.
Cuộc giao đấu kéo dài quá trưa mà 2 vị công tử vẫn còn bao tải tiền bên mình. Sốt ruột, 2 bên thay đổi thể lệ là đếm tiền xem ai có nhiều hơn. Vậy là 2 vị công tử cho người về nhà, mang hết số tiền đang có ra... đếm. Kết quả là công tử Quản thua thảm bại bởi tuy giàu có nhưng vẫn thua kém công tử họ Trần.
