Trái sake (sa kê) những năm gần đây đã được trồng rất nhiều trong cây cảnh tạo bóng mát sân nhà; đặc biệt, trái sake đã được tận dụng chế biến thành nhiều món ăn ngày càng trở nên thông dụng.
Nhưng chỉ đến gần đây, phát hiện được vị ngon, ngọt độc đáo của những trái sake chín rụng, thì hầu như ngày nào trong nhà cũng có dĩa sake chiên giòn. Món ăn đơn giản mà thành ra nghiện hồi nào hổng hay.
Hồi xưa, cây sake hầu như ít được quan tâm, chúng thường tự mọc dọc theo bờ sông, mương rạch, tự lớn rồi ra rất nhiều trái.
Gần đây, chúng được giâm cành bán cho nhiều gia đình có nhu cầu làm cây kiểng, vừa tạo bóng mát do có đặc tính lớn nhanh, lá rất to nên khi rụng cũng dễ vệ sinh bất kể mưa nắng. Riêng trái của chúng thì được chế biến thành nhiều món ăn như: hầm với sườn non, chiên giòn, lăn bột, nấu kiểm, nấu chè…
Lần đầu được ăn trái sake chế biến và ăn theo kiểu món khoai tây chiên ở quán Tám Râu (TX Bình Minh), mùi vị thơm, bùi bùi có màu vàng ươm bắt mắt, ăn kèm với đường cát và bơ, cũng thấy lạ miệng, nhưng thật sự chưa hấp dẫn lắm.
Bên chái nhà có trồng một cây sake, chỉ tầm 2 năm từ cỡ ngón chân cái nó đã lớn “phổng phao” phủ bóng lên khoảng sân rộng che mát những lúc nắng chiều xiên về Tây rất khó chịu, tự dưng thấy quý cây sake lắm.
Gần đây, cây cho quá nhiều trái, về đêm trái chín rụng lộp bộp ngoài sân trong đó có những trái còn nguyên, thấy tiếc nên đem vào chế biến thử món chiên giòn như khoai tây.
Không ngờ, ăn thử miếng đầu tiên lại cảm nhận mùi thơm đậm, vừa bùi bùi, vừa ngọt vị thanh tinh tế. Vậy là cả nhà lại có món ăn thường trực chế biến từ những trái sake chín rụng, vô cùng hấp dẫn; những miếng sake chín đượm thơm ngon không cần phải kèm thêm bất cứ gia vị nào.
Để ý tìm hiểu thêm về loại trái cây thuần khiết như mọc hoang vì không phải tốn công chăm sóc phân bón gì cả, nhưng không ngờ chúng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe con người. Sake là một loại trái cây giàu protein, vitamin, khoáng chất và cacbon hidrat.
Theo tài liệu thì hàm lượng axit amin trong trái sake này còn cao hơn cả đậu nành và một trái sake có thể cung cấp đủ lượng carbon hidrat cho một bữa ăn gia đình 5 người.
Có điều cần lưu ý theo kinh nghiệm một số người, thì cây sake lớn có bộ rễ chạy rất xa có khi đến hơn chục thước; do đó, người trồng cần quan tâm khắc phục nhược điểm này khi trồng quá gần nhà và các công trình quan trọng.
Ngoài chuyện này ra, thì cây sake xứng đáng có một “chỗ đứng” trong sân nhà, vì cây có dáng đẹp, tỏa bóng mát rộng và đặc biệt, chúng ta sẽ có thêm nhiều món ngon chế biến từ trái sake trước sân nhà.
Bài, ảnh: NGỌC TRẢNG